Spis treści:
Przyczyny paradontozy
Główną przyczyną paradontozy jest nieprawidłowa higiena jamy ustnej, szczególnie niedostateczne usuwanie resztek pokarmów i napojów, co sprzyja gromadzeniu się bakterii i grzybów, szczególnie w obszarze styku zębów z dziąsłami. Te mikroorganizmy są odpowiedzialne za powstawanie osadu, który może z czasem utwardzać się do kamienia nazębnego. Inne czynniki ryzyka obejmują wiek powyżej 35 roku życia, palenie papierosów, nadużycie alkoholu, choroby współtowarzyszące takie jak cukrzyca czy niewydolność krążenia, oraz wahania hormonalne. Warto zaznaczyć, że paradontoza na początku przebiega często bezobjawowo, dlatego tak ważna jest regularna kontrola stanu uzębienia i dziąseł, aby zareagować na pierwsze sygnały ostrzegawcze.
Objawy paradontozy
Paradontoza manifestuje się szeregiem objawów, które łatwo zauważyć gołym okiem, a także poprzez specjalistyczne badania stomatologiczne. Najbardziej zauważalne symptomy to:
- Obrzęk dziąseł: dziąsła stają się opuchnięte i zaczerwienione.
- Ból w trakcie szczotkowania: szczotkowanie zębów może wywoływać dyskomfort i ból w obszarze dziąseł.
- Nieprzyjemny zapach z ust: często towarzyszy paradontozie i może być szczególnie uciążliwy.
- Osunięcie szyjek zębowych: odsłonięcie części zęba, która zwykle jest pokryta dziąsłem.
- Zapalenie dziąseł i nadwrażliwość na zmianę temperatur: dziąsła stają się wrażliwe, szczególnie na gorące lub zimne bodźce.
- Krwawienie z dziąseł: może wystąpić podczas szczotkowania lub naturalnie.
- Stany ropne: w skrajnych przypadkach mogą pojawić się ropne wydzieliny z dziąseł.
Dodatkowo, zaawansowane stadium paradontozy może zostać zdiagnozowane za pomocą zdjęcia pantomograficznego. Na takim zdjęciu rentgenowskim szczęki i żuchwy, stomatolog może zaobserwować:
- Ubytki w kości, w której osadzone są zęby, zwanej przyzębiem.
- Nawarstwiony osad nazębny, przekształcający się w kamień nazębny.
- Kieszonki w przyzębiu wypełnione resztkami pokarmowymi, stanowiące pożywkę dla bakterii.
- Produkcję toksyn przez bakterie, powodującą rozpuszczanie kości.
- W skrajnych przypadkach, powiększanie się kieszonek i wypełnianie ich ropą.
- Osuwanie się linii dziąseł, odsłaniające szyjki zębów.
W najgorszym scenariuszu, paradontoza może prowadzić do utraty rusztowania dla zęba, a w efekcie do ich wypadania lub konieczności usunięcia zainfekowanych zębów.
Leczenie paradontozy
Leczenie paradontozy obejmuje różnorodne metody, zależne od stopnia zaawansowania choroby.
- W przypadku łagodnej paradontozy, najważniejsze jest regularne usuwanie kamienia nazębnego oraz poprawa higieny jamy ustnej. W tym celu stosuje się zabiegi takie jak skaling, oraz piaskowanie zębów, które pomaga usunąć osad i przywrócić zębom ich naturalny kolor.
- W bardziej zaawansowanych przypadkach, gdzie doszło do głębokich kieszonek dziąsłowych i ubytków kostnych, konieczne mogą być zabiegi chirurgiczne z zakresu periodontologii oraz procedury regeneracyjne. Możliwe jest również stosowanie laseroterapii oraz farmakoterapii, która obejmuje miejscowe lub ogólne stosowanie leków, w tym antybiotykoterapię.
Ważną częścią leczenia jest również właściwa pielęgnacja jamy ustnej w domu:
- używanie szczoteczek z miękkim włosiem,
- nitkowanie,
- stosowanie odpowiednich past do zębów
- szczoteczek i irygatorów do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych.
Leczenie protetyczne i ortodontyczne również może być częścią kompleksowego podejścia do leczenia paradontozy, szczególnie w przypadkach, gdy nieprawidłowe ustawienie zębów przyczynia się do problemów z utrzymaniem higieny jamy ustnej lub gdy dochodzi do przeciążeń związanych z brakiem zębów.
Należy pamiętać, że leczenie paradontozy to proces często długotrwały i wymagający regularnych wizyt u specjalistów oraz przestrzegania zaleceń dotyczących higieny jamy ustnej.
Podsumowanie leczenia paradontozy koncentruje się na dwóch głównych obszarach: interwencjach dentystycznych oraz praktykach higienicznych w domu. Na etapie dentystycznym, nacisk kładzie się na usunięcie przyczyn choroby, takich jak kamień nazębny, poprzez zabiegi takie jak skaling, piaskowanie czy w bardziej zaawansowanych przypadkach, procedury chirurgiczne i regeneracyjne. Jednocześnie, istotne jest przyjęcie codziennych nawyków higienicznych, w tym dokładne szczotkowanie, używanie nitki dentystycznej i irygatora, aby utrzymać zdrowie jamy ustnej i zapobiegać dalszemu rozwojowi choroby. Współpraca z zespołem specjalistów zdrowia jest kluczowa w procesie leczenia, a zalecenia i interwencje dostosowywane są do indywidualnych potrzeb pacjenta.
